علاوه بر افزایش خطر حمله قلبی ٬ سکته مغزی ٬ سرطان پستان و بیماری آلزایمر ٬ احتمال ترومبوآمبولی وریدی نیز در مصرف کنندگان درمان هورمونی تقریبا ۲-۳ برابر افزایش می یابد . باید به زنان مصرف کننده هورمون توصیه شود که چند روز قبل از جراحی انتخابی (الکتیو) و یا دوره های طولانی عدم تحرک این درمان را متوقف کنند . احتمال دارد که درمان با استروژن ترانس درمال با افزایش خطر ترومبوآمبولی وریدی(VTE) همراه نباشد . در یک مطالعه نشان داده شد که درمان با استروژن خوراکی (نه ترانس درمال) با افزایش خطر ترومبوآمبولی وریدی همراه بوده است همچنین خطر بیماری کیسه صفرا در موارد مصرف هورمون دو برابر افزایش می یابد . عوارض جانبی شایع شامل شامل حساسیت پستان ٬ تشدید سردردهای میگرنی و خونریزی واژینال هستند .
موارد منع مطلق استفاده از درمان هورمونی عبارتند از :
سرطان تشخیص داده شده یا مشکوک پستان یا آندومتر ٬ خونریزی تشخیص داده نشده و غیر طبیعی دستگاه تناسلی ٬ اختلالات ترومبوآمبولیک فعال و بیماری فعال کبد یا کیسه صفرا
موارد منع نسبی استفاده از درمانهای هورمونی در یائسگی :
بیماری قلبی ٬ سردردهای میگرنی ٬ سابقه بیماری کبدی یا کیسه صفرا٬ سرطان آندومتر ٬ حوادث ترومبوآمبولیک .این وضعیت ها مستلزم بررسی خطرها و مزایای بالقوه درمان و گرفتن رضایت نامه رسمی از بیمار قبل از شروع درمان هستند .
استفاده از استروژن بلامنازع با افزایش خطر هیپرپلازی و سرطان آندومتر همراه است . بنابراین درمان ترکیبی با استروژن – پروژستین در تمام زنان دارای رحم توصیه می شود . درمان ممکن است به صورت متوالی (مصرف استروژن به صورت روزانه و مصرف پروژستین به مدت ۱۲-۱۴ روز در هر ماه) و یا به صورت مداوم –ترکیبی (مصرف هر روز استروژن و دوز کمتری از یک پروژستین ) باشد .
رژیم های متوالی منجر به خونریزی منظم و قابل پیش بینی واژینال می شوند . مزیت رژیم های درمانی مداوم – ترکیبی این است که تقریبا ۷۰-۶۰ درصد زنان در انتهای سال اول دچار آمنوره ( عدم قاعدگی ) می شوند و مشکل این رژیم ها این است که خونریزی ایجاد شده در این زنان به صورت نامنظم و غیرقابل پیش بینی است .
کاربرد چند درمان ترکیبی جدید به تایید رسیده است ٬ این درمانها شامل ترکیب نوراتیندرون استات (NETA) به عنوان پروزستین ٬ همراه با اتینیل استرادیول (FemHRT) یا استرادیول (Activella) هستند . این محصولات و همچنین فورمولاسیون های کم دوز premPro با میزان بروز کمتر خونریزی در مقایسه با سایر رژیم های مداوم – ترکیبی همراه هستند . به طور کلی زنان مسنتر و زنانی که چند سال قبل دچار یائسگی شده اند در مقایسه با زنان جوانتر و زنانی که به تازگی یائسه شده اند با مصرف رژیم های مداوم-ترکیبی دچار خونریزی نامنظو کمتری میشوند .
در زنانی که با مصرف MPA دچار علایم کاهش خلق یا نفخ شکم می شوند استفاده از پروژستین میکرونیزه طبیعی خوراکی (پرومتریوم۱۰۰-۲۰۰ میلی گرم در روز) در رژیم های درمان هورمونی به تایید رسیده است . این نوع پروژسترون پروفیل لیپیدی مطلوبتری را ایجاد می کند و ممکن است آثارجانبی متفاوتی داشته باشد . اثر جانبی اصلی پروژستین خوراکی خواب آلودگی است در برخی از زنان در صورتی که دارو در هنگام خواب مصرف شود این عارضه مفید نیز می باشد .
پروژستین میکرونیزه حاوی روغن بادام زمینی است و استفاده از آن در زنان دچار آلرژی به بادام زمینی ممنوع است . یکی از گزینه های دیگر در زنان مبتلا به عدم تحمل در برابر پروژستین ٬ استفاده از پروژستین های سیکلیک است که فقط ۳-۴ بار در سال (به جای ۱۲-۱۴ روز در ماه) بکار میروند .از وسایل داخل رحمی حاوی پروژستین یا کرم واژینال پروژسترون نیز می توان استفاده کرد . در موارد استفاده از رژیم های پروژستینی تایید نشده افزایش نظارت بر آندومتر با پایش
سونوگرافیک
سریال و یا
بیوپسی آندومتر
ضرورت دارد